یک روز تابستانی روشن‌تر، شاهکار محزون ادوارد یانگ، سی‌ساله شد. نامش عکسِ خودش است. احتمالاً تاریک‌ترین قصه‌ی بلوغ در تاریخ سینما باشد؛ تاریک چه از حیث استعاری و چه تحت‌اللفظی. در شهری فرورفته در تاریکی، به‌خاطر قطعی برق، تنها منبع نورْ روشناییِ خفیف و لرزانِ شمع‌ها و چراغ‌قوه‌هاست. یک روز تابستانی روشن‌تر یک ملودرام حماسی‌ـ‌گانگستری است که با نور موضعیِ اشیاءِ درون صحنه جان می‌گیرد و پیش چشمان مخاطبانش پدیدار می‌شود. فیلم در آرزوی روشنایی نفس می‌کشد و تمام می‌شود تا زندگی‌هایی را به یادمان بیاورد که یکسر در تاریکی سپری شده و به انتها رسیده‌اند. به یاد نمی‌آورم فیلمی را که این‌چنین بر باد رفتن آرزوهای نوجوانی، از دست رفتن جان و زندگی، سرنوشت شوم دسته‌جات خلافکاری، و بی‌ثمریِ زندگی در تبعید را عیان کرده باشد. فیلم پر از خشونت است، ولی از فتیشیسمِ خشونت به‌سبک اغلب فیلم‌های حماسی‌ـ‌گانگستری دوری می‌کند. از اینسرت‌ها و کلوزاپ‌های مرسوم خبری نیست، و تصویرِ خشونت یا به تجسمِ بیرون از قاب واگذار شده یا درون تاریکیِ صحنهْ نامرئی شده است. یانگ به‌جای دراماتیزه کردن، خشن کردن، و حاد کردنِ کنش‌ها و سرعت بخشیدن به آن‌ها، کنار ایستاده و از دور، از میان قاب‌های تو در تو، و با نگاهی خیره و ممتد به نظاره‌ی آن‌ها نشسته است.
یانگ سراغ قصه‌ای رفته که سینمای امریکا قالب‌ها و شیوه‌‌های بیانی‌اش را در طول چندین دهه، فیلم به فیلم، آزموده و در آثاری هم‌چون پدرخوانده‌ها، روزی روزگاری در امریکا، فیلم‌های گانگستری اسکورسیزی، فیلم‌گتوهای سیاه‌پوستی و غیره به کمال رسانده، اما ذره‌ای و برای لحظه‌ای تن به آن قالب‌ها و شیوه‌ها نمی‌دهد. نه چون آن قالب‌ها و شیوه‌ها جواب نمی‌دهند و ایرادی دارند، که چون او دنبال راه‌حل خودش بوده، یک راه‌حل بومی؛ یک راه‌حل سبکی و رواییِ ویژه که برخاسته از طبیعتِ زندگیِ آدم‌های قصه‌اش باشد. فیلم‌های ژانر، خاصه در سینمای هالیوود، اغلب انتظاراتی واحد و واکنش‌هایی مشترک را در میان اجتماع بیش‌وکم همگونِ مخاطبان خود برمی‌انگیزند. اما نمونه‌هایی مثل یک روز تابستانی روشن‌تر اثبات این نکته‌اند که چگونه قالب‌های ژانری در بستر و جغرافیایی متفاوت می‌توانند نمود سبکی و رواییِ تازه‌ای بیابند و از نو زندگی آغاز کنند. حماسه‌ی چهارساعته‌ی ادوارد یانگ حرکتی بطئی دارد، از پرش‌های زمانی چندساله و چنددهه‌‌ای اجتناب می‌کند، و تحرکِ تدوین را به نفع تمرکزِ برداشت بلند کنار می‌گذارد، تا با لحظه‌ای کوچک وسپری‌شده از گذشته‌ی شخصی فیلم‌ساز و گذشته‌ی جمعی تایوان دیدار کند.
……
این نوشته نخستین‌بار در صفحه‌ی اینستاگرام نگارنده منتشر شده است.